Исламоведческий анализ вероубеждения Абая в стихах, написанных в период между 1855-1891 гг.

Abai is the main Kazakh poet, thinker, great sage, one of the main figures of his time. Specialists from all fields of science became intrigued by Abai's works and proceeded to analyze them through the lens of their respective disciplines. In this article, we will focus on religious faiths - aq...

Full description

Saved in:  
Bibliographic Details
Subtitles:Абайдың 1855-1891 жж. аралығында жазған өлеңдеріндегі діни сеніміне исламтанулық талдау
Authors: Мухитдинов, Р. (Author) ; Абжалов, С. (Author)
Format: Electronic Article
Language:Russian
Check availability: HBZ Gateway
Journals Online & Print:
Drawer...
Fernleihe:Fernleihe für die Fachinformationsdienste
Published: Äl-Farabi Atyndaġy Ķazaķ Ūlttyķ Universitetí 2024
In: Chabaršy. Dintanu serijasy
Year: 2024, Volume: 37, Issue: 1, Pages: 13-21
Further subjects:B Единственный Бог
B Жалғыз Алла
B суетный мир
B the Only God
B transient world
B иман
B судьба
B Құдай
B Fate
B тағдыр
B Allah
B Hadith
B аят
B хадис
B Ayat
B пәни дүние
B Аллах
Online Access: Volltext (kostenfrei)
Volltext (kostenfrei)
Description
Summary:Abai is the main Kazakh poet, thinker, great sage, one of the main figures of his time. Specialists from all fields of science became intrigued by Abai's works and proceeded to analyze them through the lens of their respective disciplines. In this article, we will focus on religious faiths - aqida of Abai. Islamic studies is a consisting of several large areas, and the most important of them is the field kalam. The sphere that defines a person's religiousness and religious faith is aqida. In this article, the object of study will be the religious worldview of Abai. An Islamic, religious, and theolinguistic analysis of Abai's works will be conducted, from his first poems to the period of his younger Ospan's death. The topics concerning the Islamic faith that Abai raised in his poems during a given period will be determined and on the basis of these topics an analysis of the beliefs of the great thinker will be carried out. An attempt will also be made to show the roots of Abai's beliefs coming from the sacred texts of Islam - Koran and Sunnah.
Абай Кунанбайулы - главный казахский поэт, мыслитель, великий мудрец, деятель своего времени. Произведения Абая вызывали интерес у специалистов всех областей науки, а те в свою очередь проводили исследования его произведений с точки зрения своей области. В этой статье мы сосредоточимся на религиозных вероисповеданиях - акыде Абая. Исламоведение - это наука, состоящая из нескольких крупных направлении, а наиболее важной из них является акыда (калам). Сферой, определяющей религию, религиозную веру человека, является акыда. В данной статье объектом изучения станет религиозное мировоззрение Абая. Будет проведен исламоведческий, религиоведческий, теолингвистический анализ произведений Абая, от его первых стихов до периода смерти его младшего брата Оспана. Будут определены темы относительно исламского вероисповедания, которые поднимал Абай в своих стихах в заданный период и на основе этих тем будет проведен анализ веровании великого мыслителя. Так же будет проведена попытка показать корни вероубеждения Абая исходящие из священных текстов ислама - Корана и Сунны. Кроме того, будет проведено сравнение с работами других исламских ученых в области акиды. Особенно с трудами ученых ханафитского и матуридитского толков. Тем самым будут определены факты отклонения от указанных толков в случае наличия таковых. А также будут установлены источники, послужившие основой для религиозных убеждений Абая.
Абай Құнанбайұлы қазақтың бас ақыны, ойшылы, ұлы данасы, өз заманының қайраткері. Абай шығармалары әр ғылым саласы мамандарының қызығушылығын тудырған және әр ғалым оның шығармаларына өз саласы тұрғысынан зерттеулер жүргізген. Бұл мақалада Абайдың діни сеніміне, ақидасына тоқталамыз. Исламтану бірнеше үлкен саладан тұратын ғылым болса, солардың ең маңыздысы - ақида (кәлам) саласы. Адамның дінін, діни сенімін анықтайтын сала осы - ақида саласы. Абайдың діни дүниетанымы зерттеудің нысаны болады. Абайдың алғаш өлең жаза бастағаннан інісі Оспанның дүние салғанға дейінгі аралықтағы жазған шығармаларына исламтанулық, дінтанулық, теолингвистикалық талдау жасалады. Осы кезеңдегі Абай шығармаларында ислам ақидасының қай тақырыптары көтерілгендігін анықтап, сол тақырыптар бойынша Абайдың сеніміне шолу жасалады. Абайдың діни сенімдерін анықтап, оларды Құран аяттарымен және Мұхаммед пайғамбардың хадистерімен салыстырып, Абай сенімінің негізін Құран, сүннеттен көрсетуге талпыныс жасалады. Сонымен қатар басқа ислам ғалымдарының, әсіресе ханафи, мәтуриди ғалымдарының ақида саласы бойынша жазған еңбектерімен салыстырамыз. Сол арқылы Абай ақидасында өзгерістің орын алғандығын не алмағандығын нақтыланады және Абайдың діни сеніміне негіз болған дереккөздер анықталады. Негізі, Абай бұл кезеңде ақидадағы екі тақырыпқа қатысты өзінің пікірін жырларына қосқандығы анықталды: Аллаға сену және тағдырдың жақсылығы мен жамандығын бір Алладан деп илану. Ақиданың қалған тақырыптары сілтеме ретінде болмаса, арнайы жазылған өлең жолдарынан байқалады.
ISSN:2521-6465
Contains:Enthalten in: Chabaršy. Dintanu serijasy
Persistent identifiers:DOI: 10.26577//EJRS.2024.v37.i1.r2