Mâverdî’nin İctihâd Anlayışı

İctihâd meseleleri İslâm Hukuku’nun önemli konuları arasında yer almaktadır. Naṣṣı yorumlama anlamındaki beyânî ictihâd’ı ve naṣṣla belirlenmemiş yeni bir hâdisenin hükmüne ulaşma anlamındaki kıyâsî ictihâd göz önüne alındığında, müçtehidin ictihâd faaliyetinde etkin bir şekilde yer aldığını söyleme...

Full description

Saved in:  
Bibliographic Details
Published in:Dinî araştırmalar
Subtitles:Mâverdî’s Understanding of Ijtihâd
Main Author: Eşi̇t, Davut (Author)
Format: Electronic Article
Language:Turkish
Check availability: HBZ Gateway
Journals Online & Print:
Drawer...
Fernleihe:Fernleihe für die Fachinformationsdienste
Published: DergiPark Akademik 2018
In: Dinî araştırmalar
Further subjects:B al-Mâwardî
B Islamic legal theory
B Shâfi’î
B el-Ḥâvi’l-Kebîr
B Fıkıh Usûlü
B Ijtihâd
B İctihâd
B Şâfi‘î
B Mâverdî
Online Access: Volltext (kostenfrei)
Volltext (kostenfrei)
Description
Summary:İctihâd meseleleri İslâm Hukuku’nun önemli konuları arasında yer almaktadır. Naṣṣı yorumlama anlamındaki beyânî ictihâd’ı ve naṣṣla belirlenmemiş yeni bir hâdisenin hükmüne ulaşma anlamındaki kıyâsî ictihâd göz önüne alındığında, müçtehidin ictihâd faaliyetinde etkin bir şekilde yer aldığını söylemek mümkündür. Bundan dolayı ictihâd meseleleri erken dönemden itibaren fıkıh usûlü ilminde tartışılmıştır. Şâfi‘î’nin, günümüze ulaşan eserlerinde ictihâd meselelerine yer vermesi, erken dönemde ictihâd tartışmalarına ilişkin zengin bir birikimin oluştuğunu göstermektedir. Şâfi‘î’den sonra da ictihâd meseleleri usûlcüler tarafından tartışılagelmiştir. Günümüze ulaşan Şâfi‘î fıkıh usûlü eserleri arasında ictihâd meselelerini derli-toplu, sistematik ve ayrıntılı olarak ele alan ilk eser, Mâverdî’nin el-Ḥâvi’l-Kebîr adlı eseridir. Mâverdî bu eserinde, ictihâd’ın tanımı, çeşitleri, Kıyâsla ilişkisi, müçtehidin nitelikleri ve ictihâd’ta iṣâbet ve ḫaṭâ’ meselesi, ictihâd’ın hükmü başta olmak üzere birçok usûlî meseleyi tartışmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Mâverdî’nin el-Ḥâvi’l-Kebîr’deki ictihâd tartışmalarını tespit etmek, aynı zamanda klasik dönemdeki ictihâd tartışmalarının çerçevesini ve seyrini belirmede yardımcı olacağı muhakkaktır.
The ijtihâd issues are among important problems of uṣûl al-fiqh (Islamic legal theory). Given al-beyân el-ijtihâd in the meaning of interpreting naṣṣ (text) and al-qiyâs el-jtihâd in the meaning of reaching a verdict of a new issue which is not determined by naṣṣ, it is possible to say that mujtahid (a jurist) is actively in the ijtihâd activity. Thus, the ijtihâd issues has been discussed in uṣûl al-fiqh since early period. The fact that Shâfi‘î refers to ijtihâd issues in his works which have arrived the present day shows that there is a rich accumulation of knowledge about ijtihâd discussions in early period. After Shâfi‘î, the issues were discussed by scholars of Islamic legal theory. Among the Shâfi‘î (uṣûl al-fiqh) works which have arrived the present day, the first work that deals with ijtihâd issues in an ordered, systematic and detailed way is the work of al-Mâwerdî’s el-Ḥâvi’l-Kebîr. In this study, al-Mâwerdî discusses many issues in uṣûl al-fiqh, especially the definition of ijtihâd, its types, the relation between ijtihad and qıyâs, the qualities of mujtahid, iṣâbet (right) and ḫaṭâ’ (fault) in ijtihâd and the provision of ijtihâd. The debates on the ijtihâd issues in Shâfi‘î uṣûl al-fiqh before al-Mâverdî are important our subject. al-Mâwerdî’s view of uṣûl has a close relationship with the accumulation of uṣûl developed prior to him. al-Mâwerdî mentions the views of many scholars who have contributed the accumulation of the sect in the ijtihad issues, especially Shâfi‘î. He refers to the views of scholars from sects other than Shâfi‘î in the issues he discussed. From this point of view, it is certain that to determine the ijtihâd issues in al-Mâwerdî’s el-Ḥâvi’l-Kebîr will also help us to determine the framework and course of debates on ijtihâd in the classical period.
ISSN:2602-2435
Contains:Enthalten in: Dinî araştırmalar
Persistent identifiers:DOI: 10.15745/da.472548