Ulemy v gody stalinsko-bol'ševistskich repressij v Kazachstane: na primere sud'by Galiaskara Ajtchožina
The article is devoted to the analysis of the biography of the representative of Kazakh ulemas during the period of the Soviet authority repressions in Kazakhstan. The consequences of the repression were a physical destruction of a large group of local Muslim leaders, a great damage to Islamic edu...
| Subtitles: | Ulema in the period of Stalinist and Bolshevik Repressions in Kazakhstan: the fate of Aliyasqar Aytqozhauly Сталиндік-большевиктік қуғын-сүргін жылдарындағы Қазақстандағы ғұламалар: Әлиасқар Айтхожаұлының мысалында |
|---|---|
| Authors: | ; ; |
| Format: | Electronic Article |
| Language: | Russian |
| Check availability: | HBZ Gateway |
| Journals Online & Print: | Drawer...
|
| Fernleihe: | Fernleihe für die Fachinformationsdienste |
| Published: |
Äl-Farabi Atyndaġy Ķazaķ Ūlttyķ Universitetí
2023
|
| In: |
Chabaršy. Dintanu serijasy
Year: 2023, Volume: 35, Issue: 3, Pages: 16-27 |
| Further subjects: | B
репрессивная политика
B the Soviet state B улемы B Кеңес үкіметі B ислам B оңалту B реабилитация B советское государство B repressive policy B репрессиялық саясат B ғұламалар B Islam B Rehabilitation B Ulama B улем |
| Online Access: |
Volltext (kostenfrei) Volltext (kostenfrei) |
| Summary: | The article is devoted to the analysis of the biography of the representative of Kazakh ulemas during the period of the Soviet authority repressions in Kazakhstan. The consequences of the repression were a physical destruction of a large group of local Muslim leaders, a great damage to Islamic education, as well as to the functioning of Muslim communities in Kazakhstan as a whole. The purpose of this article is to show repressions against ulemas through the fate of Aliyasqar Aytqozhauly as an alim from Kokshetau, whose name was included in the "Biographies of the Islamic Scholars of Our Times" by Sadwaqas Ghilmani. As a methodological basis, the authors applied the micro-historical approach and the biographical method, allowing to study the repressive policy of the Soviet state in 1920s-1930s through the prism of people's lives and micro-events and, accordingly, " to hear the voice of Muslims" themselves, who experienced the pressure of the repressive machine. In order to present a coherent and whole view of the events, the article shows the activity of the different actors, particularly Muslim clergy representing different projects of development of Islam and Islamic education, the Central Spiritual Directorate of Muslims of Inner Russia and Siberia (SSAM), which coordinated work of clergy in most Kazakhstani regions, the Soviet state and its repressive bodies such as the USPA/NCIA. The source base of the study includes information about the alim in the "Biographies of the Islamic Scholars of Our Times" by Sadwaqas Ghilmani as well as archival materials. The reconstruction of biographies of local ulema in Kazakhstan, the actualization of their names and activities, is an important contribution to the process of their full rehabilitation, as well as to overcoming "white spots" and gaps in the history of Islam, the restoration of the historical process continuum and its comprehension. Статья посвящена анализу биографии одного из казахских улемов в период репрессий советской власти в Казахстане, последствием которых было физическое уничтожение значительной части местных мусульманских лидеров и большой урон исламскому образованию и просвещению, а также функционированию мусульманских общин в Казахстане в целом. Целью данной статьи является показать репрессии против улемов на примере судьбы Кокшетауского улема Галиаскара Айтхожина, имя которого включено в биографический словарь Садуакаса Гылмани "Биографии исламских ученых, живших в наше время". В качестве методологической основы в статье применен микроисторический подход и биографический метод, позволяющие исследовать репрессивную политику советского государства в 1920-е-1930-е годы через призму жизни людей и микрособытий, и, соответственно, "услышать голос самих мусульман", испытавших давление репрессивной машины. В целях изложения целостного нередуцированного видения событий в статье показана деятельность различных акторов, в частности, мусульманских служителей, представлявших разные проекты развития ислама и исламского образования, Центрального духовного управления мусульман внутренней России и Сибири (ЦДУМ), которое координировало работу мусульманского духовенства большинства регионов Казахстана, советское государство и его репрессивные органы ОГПУ/НКВД. Источниковая база исследования включает информацию об улеме в биографическом словаре С. Гылмани, а также архивные материалы. Реконструкция биографий местных улемов Казахстана, актуализация их имен и деятельности, является важным вкладом в процесс их полной реабилитации, а также в преодоление «белых пятен» и разрывов в истории ислама, восстановление единого континуума исторического процесса и его осмысления. Мақала Қазақстандағы Кеңес өкіметінің мұсылман лидерлеріне қарсы, тіптен олардың едәуір бөлігінің тағдырдың қиюына дейін әкеліп соқтырған және ислам білім мен ағарту ісін, сондай-ақ діни қауымдардың қызметтерін тоқтатқан қуғын-сүргін кезеніңдегі қазақ ғұламаларының бірін талдауға арналған. Бұл мақаланың мақсаты ғұламаларға қарсы жүргізілген қуғын-сүргіндерді С. Ғылманидің "Заманамызда болған ғұламалардың ғұмыр тарихтары" библиографиялық сөздігіне есімі енген көкшетаулық ғұлама Әлиасқар Айтхожаұлының тағдыры мысалында көрсету. Мақалада әдістемелік негіз ретінде 1920-1930 жылдардағы Кеңес үкіметінің қуғын-сүргін саясатын халық өмірі мен микрооқиғалар призмасы арқылы зерттеуге және тиісінше сол кезеңдегі репрессиялық машинаның қысымына тікелей куә болған жергілікті дін қайраткерлерінің өміріне үңіле отырып аңғару мүмкіндігін беретін микротарихи көзқарас пен өмірбаяндық әдіс қолданылады. Оқиғаларды тұтас қысқартылмаған күйінде көрсете білу мақсатында, мақалада әртүрлі акторлардың, атап айтқанда, ислам дінін және исламдық білім беруді дамыту бойынша түрлі жобаларды ұсынған діни қызметкерлердің, Қазақстанның көптеген облыстарындағы діни басқармалар бағынатын Ішкі Ресей және Сібір мұсылмандары орталық діни басқармасының (ОМДБ), сонымен қатар, Кеңес үкіметі және оның репрессиялық Біріккен мемлекеттік саяси басқарма/Ішкі істер халық комиссариаты (БМСБ/ІІХК) органдарының қызметі көрсетіледі. Зерттеудің деректік негізі ретінде С. Ғылманидың ғұламалар өмірбаяндық сөздігіндегі мәліметтер мен мұрағат материалдар пайдаланады. Қазақстан аумағындағы ғұламалардың өмірбаяндарын қалпына келтіру, олардың аты-жөні мен қызметін ғылыми айналымға енгізіп отыру, олардың толық ақтауына, сондай-ақ ислам тарихындағы «ақтаңдақтарды» және олқылықтарды жоюға, біртұтас тарихты қалпына келтіруге, тарихи процестің континуумы және оны түсінуге қосылған маңызды үлесі болып табылады. |
|---|---|
| ISSN: | 2521-6465 |
| Contains: | Enthalten in: Chabaršy. Dintanu serijasy
|
| Persistent identifiers: | DOI: 10.26577//EJRS.2023.v35.i3.r2 |