Religious integration and disintegration functions: the example of Kazakhstani studies = Integracionnye i dezintegracionnye funkcii religii: na primere kazachstanskich issledovanij = Dinniң integracijalyқ žәne dezintegracijalyқ funkcijalary: қazaқstandyқ zertteuler mysalynda
The article delves into the examination of the integration and disintegration functions of religion within Kazakh society. Authors endeavor to address this issue by drawing upon the research conducted by Russian scholars. To delineate the role of the evolution of Tengrianism and Islam in Kazakhstan&...
| Subtitles: | Dinniң integracijalyқ žәne dezintegracijalyқ funkcijalary: қazaқstandyқ zertteuler mysalynda Integracionnye i dezintegracionnye funkcii religii: na primere kazachstanskich issledovanij |
|---|---|
| Authors: | ; ; |
| Format: | Electronic Article |
| Language: | English |
| Check availability: | HBZ Gateway |
| Journals Online & Print: | Drawer...
|
| Fernleihe: | Fernleihe für die Fachinformationsdienste |
| Published: |
Äl-Farabi Atyndaġy Ķazaķ Ūlttyķ Universitetí
2024
|
| In: |
Chabaršy. Dintanu serijasy
Year: 2024, Volume: 38, Issue: 2, Pages: 61-72 |
| Further subjects: | B
dini integracija
B Tradition B dezintegracija B tәңiršildik B religioznaja integracija B tengrianstvo B Religion B Din B kazachskoe obščestvo B Kazakh society B dәstүr B Islam B Tengrianism B religija B religious integration B tradicija B disintegration B қazaқ қoғamy |
| Online Access: |
Volltext (kostenfrei) Volltext (kostenfrei) |
| Summary: | The article delves into the examination of the integration and disintegration functions of religion within Kazakh society. Authors endeavor to address this issue by drawing upon the research conducted by Russian scholars. To delineate the role of the evolution of Tengrianism and Islam in Kazakhstan's history and the formation of the religious worldview of the Kazakh people, the perspectives of 19th-century and contemporary scholars are scrutinized. Employing comparative historical and structural-functional methods, the study unveils the potential impact of these religions on the socio-spiritual development of society. The article poses inquiries regarding the conflicting perceptions of traditional Islam's authority, precipitated by the actions of contemporary politicized radical Islamic factions, the proliferation of Islamophobia, and the low levels of education and religious literacy within society. Additionally, emphasis is placed on the activities of Neotengrians seeking to alter the tenets of Tengriantva and the missionary endeavors of neo-Protestant religious associations. Throughout the investigation, the authors assert that the activities of religions in Kazakhstan have contributed to an elevation in the religiosity of the populace, prompting shifts in the ethno-confessional landscape, and fostering trends in the dissemination of Islamophobias and Islamic radical ideologies. To safeguard religious stability and spiritual cohesion within the nation, the state is urged to incorporate religious education into secondary schools, specialized, and higher educational institutions, alongside the development of scientific frameworks aimed at reconciling the tensions between traditionalism and innovation within society. V statʹe analizirujutsja integracionnye i dezintegracionnye funkcii religii v kazachskom obščestve. Avtory pytajutsja raskrytʹ ėtu problemu, opirajasʹ na issledovanija otečestvennych učenych. S celʹju opredelenija roli ėvoljucii tengrianstva i islama v istorii Kazachstana i v formirovanii religioznogo mirovozzrenija kazachskogo naroda analizirujutsja vzgljady učenych XIX veka i sovremennogo perioda. V issledovanii s pomoščʹju sravnitelʹno - istoričnogo i strukturno-funkcionalʹnogo metodov vyjavljaetsja potencial vlijanija ukazannych religij na socialʹno-duchovnoe razvitie obščestva. V statʹe podnimaetsja vopros o naličii protivorečivych vzgljadov na avtoritet tradicionnogo islama vsledstvie dejstvij sovremennych politizirovannych radikalʹnych isalamskich napravlenij, o roste islamofobii v strane, o nizkom urovne obrazovanija i religioznoj gramotnosti v obščestve. Vmeste s tem, podčerkivaetsja aktivnostʹ neotengriancev v obščestve pytavšichsja izmenitʹ soderžanie tengriantva i missionerskoj dejatelʹnosti neoprotestantskich religioznych obʺedinenij. V chode issledovanija avtory prichodjat k vyvodu, čto v rezulʹtate dejatelʹnosti religij v Kazachstane povysilsja urovenʹ religioznosti naselenija, menjaetsja ėtnokonfessionalʹnaja struktura i suščestvujut tendencii rasprostranenija islamofij i islamskoj radikalʹnoj ideologij. Dlja sochranenija religioznoj stabilʹnosti i duchovnogo edinstva v strane gosudarstvu neobchodimo osuščestvljatʹ peredaču znanij o religii v srednej škole, specialʹnych i vysšich učebnych zavedenijach, a takže razrabatyvatʹ naučnye koncepcii, pozvoljajuščie razrešitʹ protivorečija meždu tradicionalizmom i innovacii v obščestve. В статье анализируются интеграционные и дезинтеграционные функции религии в казахском обществе. Авторы пытаются раскрыть эту проблему, опираясь на исследования отечественных ученых. С целью определения роли эволюции тенгрианства и ислама в истории Казахстана и в формировании религиозного мировоззрения казахского народа анализируются взгляды ученых XIX века и современного периода. В исследовании с помощью сравнительно - историчного и структурно-функционального методов выявляется потенциал влияния указанных религий на социально-духовное развитие общества. В статье поднимается вопрос о наличии противоречивых взглядов на авторитет традиционного ислама вследствие действий современных политизированных радикальных исаламских направлений, о росте исламофобии в стране, о низком уровне образования и религиозной грамотности в обществе. Вместе с тем, подчеркивается активность неотенгрианцев в обществе пытавшихся изменить содержание тенгриантва и миссионерской деятельности неопротестантских религиозных объединений. В ходе исследования авторы приходят к выводу, что в результате деятельности религий в Казахстане повысился уровень религиозности населения, меняется этноконфессиональная структура и существуют тенденции распространения исламофий и исламской радикальной идеологий. Для сохранения религиозной стабильности и духовного единства в стране государству необходимо осуществлять передачу знаний о религии в средней школе, специальных и высших учебных заведениях, а также разрабатывать научные концепции, позволяющие разрешить противоречия между традиционализмом и инновации в обществе. Maқalada қazaқtandyқ қoғamdaғy dinniң integracijalyқ žәne dezintegracijalyқ funkcijalary taldanady. Avtorlar bұl mәseleni otandyқ ғalymdardyң zertteulerine sүjene otyryp ašuғa tyrysady. Қazaқstan tarichyndaғy tәңiršildik pen islamnyң ėvoljucijasynyң қazaқ chalқynyң dini dүnietanymynyң қalyptasuyndaғy orynyn anyқtau maқsatynda CHICH ғasyrdaғy aғartušylardan bastap, қazirgi kezeңdegi ғalymdardyң kḟzқarastary saraptalady. Zertteude salystyrmaly - tarichilyқ žәne құrylymdyқ-funkcionaldyқ әdis arқyly atalғan dinderdiң қoғamnyң әleumettik-ruchani damuyna әser etu әleueti anyқtalady. Maқalada қazirgi sajasilanғan radikaldy isalamdyқ baғyttardyң әreketteriniң saldarynan dәstүrli islamnyң bedeline қatysty қajšylyқty kḟzқarastardyң boluy turaly, eldegi islamofobijanyң ḟsui, қoғamdaғy bilim men dini sauattylyқtyң tḟmen deңgeji turaly mәsele kḟteriledi. Sonmen қosa, қoғamda қazaқtardyң eželgi senimi tәңiršildikti ғylymi tanymmen sabaқtastyryp onyң mazmұnyn ḟzgertuge tyrysқan toptardyң žәne neoprotestanttyқ dini birlestikterdiң missionerlik қyzmetteriniң belsendilik tanytuy atap kḟrsetiledi. Zertteu barysynda avtorlar Қazaқstandaғy dinderdiң қyzmetteriniң nәtižesinde chalyқtyң dindarlyқ deңgeji ḟsti, ėtnokonfessionaldy құrylymy ḟzgerude žәne islamofibijalyқ, islamdyқ radikaldyқ ideologijalardyң taralu үrdisteri bar degen қorytyndyғa keledi. Elimizdegi dini tұraқtylyқ pen ruchani birlikti saқtau үšin memleket din turaly bilimdi orta mektepte, arnauly žәne žoғarғy oқu oryndarynda berudi iske asyruy kerek žәne de қoғamdaғy dәstүršildik pen žaңašyldyқ arasyndaғy қajšylyқtardy šešudiң žoldaryn beretin ғylymi koncepcijalar žasaқtau ұsynylady. Мақалада қазақтандық қоғамдағы діннің интеграциялық және дезинтеграциялық функциялары талданады. Авторлар бұл мәселені отандық ғалымдардың зерттеулеріне сүйене отырып ашуға тырысады. Қазақстан тарихындағы тәңіршілдік пен исламның эволюциясының қазақ халқының діни дүниетанымының қалыптасуындағы орынын анықтау мақсатында ХІХ ғасырдағы ағартушылардан бастап, қазіргі кезеңдегі ғалымдардың көзқарастары сарапталады. Зерттеуде салыстырмалы - тарихилық және құрылымдық-функционалдық әдіс арқылы аталған діндердің қоғамның әлеуметтік-рухани дамуына әсер ету әлеуеті анықталады. Мақалада қазіргі саясиланған радикалды исаламдық бағыттардың әрекеттерінің салдарынан дәстүрлі исламның беделіне қатысты қайшылықты көзқарастардың болуы туралы, елдегі исламофобияның өсуі, қоғамдағы білім мен діни сауаттылықтың төмен деңгейі туралы мәселе көтеріледі. Сонмен қоса, қоғамда қазақтардың ежелгі сенімі тәңіршілдікті ғылыми таныммен сабақтастырып оның мазмұнын өзгертуге тырысқан топтардың және неопротестанттық діни бірлестіктердің миссионерлік қызметтерінің белсенділік танытуы атап көрсетіледі. Зерттеу барысында авторлар Қазақстандағы діндердің қызметтерінің нәтижесінде халықтың діндарлық деңгейі өсті, этноконфессионалды құрылымы өзгеруде және исламофибиялық, исламдық радикалдық идеологиялардың таралу үрдістері бар деген қорытындыға келеді. Еліміздегі діни тұрақтылық пен рухани бірлікті сақтау үшін мемлекет дін турaлы білімді орта мектепте, aрнaулы және жоғaрғы оқу орындaрындa беруді іске асыруы керек және де қоғамдағы дәстүршілдік пен жаңашылдық арасындағы қайшылықтарды шешудің жолдарын беретін ғылыми концепциялар жасақтау ұсынылады. |
|---|---|
| ISSN: | 2521-6465 |
| Contains: | Enthalten in: Chabaršy. Dintanu serijasy
|
| Persistent identifiers: | DOI: 10.26577//EJRS.2024.v38.i2.r6 |